Pensa nostra facilia sunt.

Übersetzt den Text über PHAETON und ladet ihn bitte als PDF auf Moodle hoch!

Salvete! Gaudete! Legite!

Heute beginnen wir mit dem ersten von mehreren Texten, die griechische Mythen erzählen:

De Pandora

Prometheus Iapeti filius primus homines ex luto (lutum,i Lehm) finxit. Postea Vulcanus Iovis iussu ex luto mulieris effigiem fecit, cui Minerva animam dedit, ceterique dii alius aliud donum dederunt; ob (ob + Akk. wegen) id Pandoram nominaverunt. Ea data est in coniugium Epimetheo fratri; inde nata est Pyrrha, quae mortalis dicitur prima esse creata.

Fragen zum Text:

a) Wer gab Pandora ihre Seele?

b) Wer war der Vater der Pyrrha?

c) Wer erschuf Pandora?

Valete quam optime!

Fortsetzung (Polycrates):

Qua fortuna adductus Polycrates iram divinam metuens egregium anulum in mare iecisse dicitur. Postero die rege in cibo anulum inveniente hospes fortunam regis graviter ferens navem ascendit dicens: Spero deos te numquam punituros esse. Quibus verbis auditis tamen  tyrannus se semper felicissimum omnium hominum futurum esse putavit. Quem dei superbiam hominum despicientes (despicere: verachten)  eo modo puniverunt: Polycrates ab hostibus superatus in cruce fixus esse dicitur

De homine felicissimo

Multis rebus optime gestis Polycrates, tyrannus cuiusdam insulae Graecae, ex turri amico civitatem pulcherrimam monstravit dicens: “Vide, quod regnum magnificum mihi sit. Me felicem esse negare non potes.” Quem hospes autem monuit, ne fortunae nimis crederet, cum copiae eius in terra aliena cum hostibus pugnarent et naves mercatorum eius tempestate patria prohiberentur. Quibus verbis dictis statim milites victores et mercatores multis divitiis praeditos revenisse nuntiatum est.

De morte Petri apostoli

Imperatore Nerone Petrus apostolus Romae fuisse et Christianos docuisse dicitur. Qui cum a sociis e carcere liberatus moenia Romae reliquisset, Via Appia Ostiam petens Christum vidit. A quo interrogatus, quo vaderet, Christus respondisse fertur: "Romam redeo, ut iterum crucifigar." Quibus verbis auditis apostolus urbem intrans a custodibus comprehensus et necatus est. Petro mortuo multi Christiani quoque in carcere inclusi in amphitheatro a bestiis interfecti esse dicuntur.

De imperatore Nerone

Imperatore Claudio interfecto Nero toto imperio Romano praefuit. Qui iam iuvenis novam urbem suo nomine appellatam condere in animo habuisse dicitur. Quem multi homines auctorem incendii magni Romae fuisse putaverunt. Qui, cum magnam multitudinem ingenti ira commotam vidisset, Christianos illius criminis accusavit. Multis Christianis in carcerem ductis Petrus apostolus urbem reliquisse dicitur.

Nave Ulixis in insulam Cyclopum deiecta Graeci in speluncam magnam intravisse dicuntur. Subito Polyphemus in speluncam rediens alienos viros invenit. Quem statim duos e sociis Ulixis devoravisse constat. Paulo post Ulixem interrogavit, quo nomine significaretur. Qui se "Nemo" appellari dixit. Hoc verbo audito Polyphemus magna ira commotus esse dicitur.

Helena rapta Agamemnon, frater Menelai, multos duces Graeciae convocavit. Quos his verbis monuisse dicitur: "Paris Spartam visitans hospitium (hospitium,i  Gastfreundschaft) laesit. Qui Helenam patriam amantem dolo (dolus,i List) Troiam abducit. Urbem hostium petite! Troia deleta magna praeda praediti (praeditus 3 beladen) domum revenietis."

Graeci, cum oppidum Ciconum expugnavissent, exercitum adversariorum vicerunt. Qui tum naves suas conscendisse dicuntur. Nonnullis diebus post Ulixes Ithacam petivisse dicitur. Magna tempestate oppressus Graeci autem paene cunctas naves amisisse videntur.

Graeci, cum urbem hostium delevissent, domum redire cupiverunt. Omnes a deis petiverunt, ut celeriter in Graeciam venirent. Ulixes autem magna superbia adductus Neptunum deum laesit. Quem multos annos per maria erravisse constat. Homerus poeta Ulixem omnes naves amisisse narrat.

Laocoon de arce properans Troianos his verbis iratis monet: "Nolite isto equo credere! Hostes enim venerant, ut urbem nostram delerent. Per multos annos fortissime pugnantes iam multos viros audacissimos vicerunt atque interfecerunt. Nullam rem Graecorum dolo carere constat.

Cum Troia deleta esset, Ulixes domum navigans ira Neptuni quandam insulam cum sociis petivit, ut aquam cibumque quaererent. Quos ad speluncam pervenisse constat. Eam speluncam intraverunt nescientes quis ibi habitaret. Polyphemus cum ovibus rediens homines alienos conspexit.

Quis vestrum illam fabulam ab Livio narratam nondum legit?

Rheae Silviae Martem amanti duos filios fuisse constat. Amulius haec audiens pueros parvos necare in animo habuit. Sed pastor per agros ambulans filios expositos invenit.

Apud Matthaeum evangelistam tres magos patriam reliquisse et in regnum Herodis venisse legimus. Quem interrogaverunt, ubi rex novus natus esset. Herodes se nihil de eo rege audivisse dicit. Sed magistros convocavit, a quibus quaesivit, utrum alter rex venisset. Qui puerum parvum in Bethlehem natum esse responderunt. Magno timore adductus Herodes magos in id oppidum misit, ut ei renuntiarent, quid ibi factum esset.

Link zu den Hl. drei Königen: HIER

De Cassandra

Clytaimnestra, uxor Agmamemnonis, Troiam deletam esse et coniugem suam castra Graecorum iam reliquisse audivit. Cui etiam nuntius quidam Agamemnonem Cassandram Troiae stupratam domum portare narravit. Quae magno dolore affecta ab Aegistho petivit, ut Agamemnonem cum Cassandra interficeret. A quo Agamemnonem necatum esse constat.

De Iphigenia

Cum Agamemnon cum exercitu Graecorum Troiam navigare vellet, tempestas (=schlechtes Wetter) eos retinebat. Qui cervam (=cerva,ae Hirschkuh) Dianae necaverat. Calchas, quem dux Graecorum vocaverat, dixit Graecos iram deae placare (placo 1 besänftigen) debere. Agamemnoni imperavit, ut Iphigeniam, caram filiam, immolaret (immolare = opfern). Qui ab Ulixe petivit, ut Iphigeniam adduceret. Qui matri puellae dixit se illam in matrimonium ducere velle.

Sinon, quem Troiani sub equo occultatum nvenerunt, clamat: "Me Graecum esse negare nolo. Me sub equo occultavisse videtis. Cum Graeci me deis immolare in animo esset, tamen fugere potui. Achillem Hectorem necavisse et cadaver eius Priamo regi dedisse scio. Nunc Graecos iam Troiam reliquisse et in patriam navigare puto. Etiam castra eorum iam relicta esse videmus. Nolite me interficere!

Patroclus ab Achille, cum se proelio abstineret, his verbis petivit:

"Te iratum esse scio. Agamemnonem tibi servam caram abstulisse audivi. Graecos Troiam sine auxilio tuo vincere non posse constat. Exercitum Graecum maximo in periculo esse vides. Itaque da mihi arma tua! Noli dubitare! Si Troiani arma tua videbunt, te proelio interesse putabunt."

Cum Acrisius oraculum audivisset, nepotem interficere constituit.

Olim Acrisium Delphos iter fecit, ut oraculum Apollinis dei interrogaret. Quod ei persuasit, ut nepotem cum filia interficeret. Scitisne, quid Acrisius fecerit? Qui cum Danaen et Perseum inclusisset, arcam in mare iecit. Piscator quidam, cum arcam ad litus ab Iove perductam invenisset, Danaen ad Polydectem, qui rex illius insulae parvat erat, adduxit.

Acrisius nescivit, quis pater Persei esset. Itaque oraculum interrogavit, utrum nepotem interficeret. Quis vestrum scit, quid Acrisius fecerit? Narrate mihi, quomodo Danae cum filio servata sit!

Über Odysseus (Ulixes,is)

Cum Agamemnon et Menelaus, filii Atrei (Atreus,i), cum Troianis bellum gerere in animo haberent, etiam In Ithacam venerunt, ut ab Ulixe auxilium peterent. Quod cum audivisset, Ulixes pilleum (Filzkappe) sumpsit et insaniam (insania,ae  Wahnsinn) simulavit. Duces Graecorum autem, qui eum insanum (insanus 3 wahnsinnig) non putaverunt, parvum filium eius sub aratro posuerunt. Tunc Ulixes magna voce clamavit: "Vobiscum Troiam navigabo, ut Troiam deleamus et Helenam in patriam reportemus."

Aus dem Tagebuch eines Griechen, der am troianischen Krieg teilnahm:

Cum decem annos fortissime pugnavissemus, tamen urbem hostium intrare non potuimus. Cum Agamemnon Achilli puellam pulcherrimam rapuisset, ille vir fortissimus proelio se abstinuit. Cum Troiani Graecis clade (clades,is  Niederlage) affecissent, Patroclus Achillem his verbis adiit: "Nisi pugnabis, a Troianis vincemur. Sed peto a te, ut nobiscum Troianos fuges (fugo 1  vertreiben)." Sed frustra. Achilles in castris remansit.

Paris, cui a Venere pulcherrima mulier promissa erat, Troia Spartam navigavit. Qui magno amore Helenae, uxoris Menelai, adductus eam rapere et in patriam suam ferre constituit. Postquam Menelaus domum rediit, secum cogitavit "Graeci cum Troianis bellum gerent et uxorem meam a viro malo raptam referent. Ab Agamemnone, fratre meo, peto, ut exercitum nostrum Troiam ducat."

Was steht im lateinischen Text:

Helena fuhr mit Paris schnell nach Troia. 1) celere 2) celeriter 3)celerrime

Es war beschlossen worden.  1) decreverunt 2) decretum erat 3) decredebatur

Der Zorn der Griechen war so groß, dass sie beschlossen Troia zu zerstören.

1) delere 2) deleatur 3) delerent

De tribus deis

Olim omnes Dei convenerant, ut nuptias Pelei et Thetidis celebrarent. Discordia autem a nullo invitata tamen venerat, ut malum medios inter deos iaceret. In quo "pulcherrimae" inscriptum erat (inscribere  auf etwas schreiben). Discordia inter tres deas tanta erat, ut Iuppiter Mercurio imperaret, ut eas ad Paridem, filium Priami, duceret. Qui olim a patre expulsus vitam inter pastores egit. Cui a Iunone divitiae et potestas promissae sunt.

Eine traurige Geschichte

Eurydica ab Orpheo in matrimonium ducta a serpente necata erat. Orpheus, coniunx eius, qui omnia animalia carminibus delectabat, hunc dolorem ferre non potuit. Itaque in Tartarum  descendit, ut a Plutone peteret, ut Eurydicae iter in summam terram facere liceret. Postquam Orpheus pulcherrime cecinit, Proserpina Orpheo uxorem celeriter vocatam reddidit et imperavit, ne oculos ad illam verteret. Cantator clarissimus autem summo amore Eurydicae affectus  caput vertit. Quae statim in Tartarum cecidit.

Postquam Pompeius Romam celeriter reliquit, in Aegyptum venit, ubi Ptolemaeus, frater Cleopatrae, regnabat. Cui regnum augere in animo erat. Itaque secum cogitavit: Si Pompeius a me interficietur et caput ad Caesarem mittetur, ille summus imperator mihi fines ab exercitibus Romanis occupatis tradet. Dictum factum. Postquam Caesar caput et manus Pompei necati vidit, magno dolore affectus flevit, quod virtutem eius semper magni aestimaverat (magni aestimare hoch schätzen).

Welche Form gehört in den lateinischen Satz?

Die Griechen führten mit den Troianern zehn Jahre einen grausamen Krieg. 1) crudeles 2) crudele 3) crudeliter 4) crudelia

Paris hatte die schöne Helena schnell nach Troia gebracht. 1) celere 2) celeriter 3) celerior

Die siegreichen Griechen kehrten nach Hause zurück. 1) victi  2)victores  3)vincti

Nur Odysseus wurde von einem Gott, der von ihm beleidigt worden war, von seiner Heimat ferngehalten. 1) laesus 2) laeso 3) laedebatur

Kleopatra erzählt weiter:

Postquam a Caesare Romam lata sum, populus Romanus magno amore Aegypti adductus me celebravit. Sed senatores a Bruto moniti Caesarem interfecerunt. Celeriter in Aegytum navigavi, ubi terra nostra magna iustitia a me regebatur. Octavius et Marcus Antonius cum iis, qui Caesarem occiderant, bellum gesserunt et eos crudeliter vicerunt. Paulo post Marcus Antonius Romam reliquit et cum exercitu suo in patriam meam venit.

Cleopatra narrat:

Clarissimi viri Romanorum olim in Aegyptum venerant, quod iis hanc terram pulchram occupare in animo fuit. Iulius Caesar, summus imperator eorum, postquam latos fines auxilio militum fortium expugnavit, primus in palatium meum venit. Magno amore mei adductus populo meo hos fines donavit et ea re auctoritatem meam auxit. Sed senatoribus Romanis magno odio eram, quod Caesar me Romam ferre et in matrimonium ducere in animo habuit.

Bilde alle Zeiten zu: aufertur.

De Cleopatra

Ab illa regina clara Aegypti non solum Iulius Caesar, sed etiam Marcus Antonius amatus est. Quod multis senatoribus Romanis illa mulier irae erat, ab Octaviano haec oratio habita est (orationem habere  eine Rede halten): "Quod Antonius magnos fines ab exercitibus Romanis expugnatos Cleopatrae donavit, auctoritas nostra minuebatur. Nunc exercitus ingens in Aegyptum mittetur, Cleopatra necabitur, Antonius capietur."

Dum Antonius in Aegypto manet, Octavius Romae secum cogitavit:

"Ille imperator Romanus reginae alienae, mulieri magna prudentia, illos fines donavit, qui ab exercitibus nostris expugnatae erant. Qua re quidem regnum eius aucta, auctoritas nostra autem deleta est. Illa regina etiam a Caesare amata nobis gaudio non est. Apud Actium oppidum navibus cum Antonio proelium committam."

Caesar senatoribus multas res de bello in Gallia gesto scripsit:

"Postquam Romam reliqui et in Galliam veni, multae civitates a Germanis vexatae a me auxilium petiverunt. Qui a me pulsi in terram suam redire coacti sunt. Nunc a multis Gallis, qui se sua sponte tradiderunt, adiuvamur. Quod Britanni iterum atque iterum hostibus nondum victis auxilio veniunt, Britanniam petere cogor."

De Caesare a piratis capto

Dum Caesar iuvenis nave Graeciam petit, a piratis captus est. A quo magna copia auri postulata est. Paulo post a sociis aurum postulatum latum est. Caesar liberatus paucis diebus post piratas interfecit.

Übersetze und versuche die Partizipien durch einen  relativsatz wiederzugeben!

Iulius Caesar post mortem Pmpeii in Aegypto necati solus Romae regnabat. Maximam potestatem ei datam multi cives ferre non potuerunt. Ita Brutus a dictatore ut filius amatus cum aliis senatoribus coniurationem (coniuratio,onis f. Verschwörung) fecit. Caesar in senatu a plurimis senatoribus circumventus multis vulneribus affectus e vita discessit.

Postquam Caesar in Gallia bella gessit, multi captivi (captivus,i Kriegsgefangener) Romam ducti sunt. In domibus Romanorum divitum (dives,itis  reich) laborabant. Qui a dominis severis vexati sunt (vexo 1 quälen). Nonnulli servi illis temporibus crudelibus necati sunt. Quorum domini autem puniti non sunt.