Tota Sicilia fama crevit Verrem non solum pocula pretiosa rapuisse, sed etiam e templis statuas deorum abstulisse. Siculi virum a Cicerone Romae accusari debere putaverunt. Quorum ira tanta erat, ut patriam relinquerent et a consule rei publicae Romanae auxilium peterent. Verres enim tam crudelis fuerat, ut incolae eo propraetore se defendere non auderent. Cicero precibus eorum adductus Verrem in iudicium vocavit.

Übersetzungsvorschlag:
In ganz Sizilien wurde das Gerücht immer größer, dass Verres nicht nur wertvolle Becher geraubt, sondern auch aus den Tempeln Statuen der Götter entfernt hat. Die Sikuler glaubten, dass der Mann von Cicero in Rom angeklagt werden müsse. Ihr Zorn war so groß, dass sie die Heimalt verließen und den Konsul des römischen Staates um Hilfe baten. Denn Verres war so grausam gewesen, dass die Einwohnernicht wagten sich zu verteidigen, während er Proprätor war. Cicero rief veranlasst durch ihre Bitten Verres vor Gericht.

Ciceros Ausbildung

Tullius Cicero adolescens eloquentiam et libertatem suam adversus Sullanos ostendit. Chrysogonum quemdam Sullae libertum acriter insectatus est, quod dictatoris potentia fretus in bona civium invadebat. Ex quo veritus invidiam Cicero, Athenas petivit, ubi Antiochum philosophum studiose audivit. Inde eloquentiae causa Rhodum se contulit, ubi Molone, rhetore tum disertissimo, magistro usus est.

Castra sunt in Italia contra populum Romanum in Etruriae faucibus conlocata, crescit in dies singulos hostium numerus; eorum autem castrorum imperatorem ducemque hostium intra moenia atque adeo in senatu videtis intestinam aliquam cotidie perniciem rei publicae molientem.

Fortsetzung (Regulus):

Neque is telorum ictu perforari poterat; quippe qui (=weil) durissima squamarum lorica omnia tela facile repelleret. Confugiendum fuit ad machinas et advectis balistis deiciendus hostis fuit. Tandem saxorum pondere oppressus iacuit; sed cruore suo flumen et vicinam regionem infecit, Romanosque castra movere coegit. Corium belluae centum et viginti pedes longum Romam misit Regulus.

Fortsetzung (Regulus):

Regulus deinde in Africam primus Romanorum ducum trajecit. Clypeam urbem et trecenta castella expugnavit: neque cum hominibus tantum, sed etiam cum monstris dimicavit. Nam cum apud flumen Bagradam castra haberet, anguis mirae magnitudinis exercitum Romanum vexabat: multos milites ingenti ore corripuit; plures caudae verbere elisit; nonnullos ipso pestilentis halitus afflatu exanimavit.

Fortsetzung:

Cornelius per fraudem veluti in colloquium evocatus a Poenis comprehensus erat, et in vincula coniectus. Iam Hanno timere incipiebat, sed periculum callido dicto avertit. "Hoc vos, inquit, si feceritis, nihilo eritis Afris meliores." Consul tacere iussit eos, qui par pari referri volebant, et hoc responsum dedit: "Isto te metu, Hanno, fides Romana liberat."

Ereignisse während des zweiten punischen Krieges:

Marcus Regulus Poenos magna clade affecit. Tunc ad eum Hanno Carthaginiensis venit quasi de pace acturus, sed revera (=in Wirklichkeit)  ut tempus traheret (trahere  hinauszögern) , donec novae copiae ex Africa advenirent. Is ubi ad consulem accessit, exortus est clamor, auditaque vox:"idem huic faciendum est, quod paucis ante annis Cornelio Romano a Poenis factum erat (facere  antum).

Certe vobis illa fabula de Richardo rege, qui Accarone cvitate capta sibi soli victoriam arroganter adscripit, nata est. Qui de expeditione rediens in fines duci Leopaldi devenisse dicitur. Qui obsequio regali dimisso in deversorio altile in ligno fixum vertens assavit. Quem anulum in digito oblitum quidam e familia ducis agnovisse dicitur. De praesentia regis certificatus dux Austriacus multis militibus comitatus regem altile manu tenentem cepit.

Über den Anfang der Belagerung von Accon:

Accaron a Chrstianis obsessa per regem Francorum regemque Anglorum Leopaldumque ducem diversis machinarum (machina,ae Belagerungsmaschine) instrumentis balistarumque (balista, ae Wurfmaschine) tormentis (tormentum,i Geschoss) fortiter terra marique impugnatur. Pisanis a parte maris instantibus rex Francorum sinistro (sinister; ra, rum unheilvoll, unglücklich) nuntio de invasione regni sui accepto cum multis aliis relicta osidione discessit.

Der mulimische Herrscher Saladin will seinen Glaubensbrüdern in der Stadt Akkaron helfen:

Saladinus ad liberandos Accaronitas (=Bewohner von Akkaron) animum intendens tota industria exercitum congregavit. Valido exercitu contracto contra Accaron aciem direxit et Christianos civitatem obsidentes obsedit. Castris in quodam colle non longe a civitate locatis Christianos comminatur. Christiani autem audito adventu Saladini duobus fossis se cinxerunt.

Eneas Silvio de Piccolomini spricht weiter über die Notwendigkeit eines Krieges nach der Eroberung Konstantinopels durch die Türken:

Bellum, quod pro tuenda religione, pro salvanda patria, pro conservandis sociis gereretur ("gerebatur") , nemo umquam veterum reputavit iniustum (esse). Itaque ex vestris Germanis Caroli, Rolandi, Raynaldi, Conradi, Ottonis, Henrici, Frederici (Leute wie Karl, Roland, Raynald ...….) aeternis laudibus extolluntur, qui pro tutandis Christianorum finibus maximis se periculis obiectaverunt. Numquam tamen vestris progenitoribus tam iusta causa pugandi erat, quam vobis nunc obiecta est. 

Der heilige Silvester, der Kaiser Konstantin geheilt hatte, wurde von den Götzenpriestern herausgefordert: Er solle einen Drachen, der schon 300 Menschen verschlungen hatte, mit der Kraft seines Glaubens vernichten. Daraufhin bittet er um göttliche Hilfe, dann passiert Folgendes:

Orante autem Silvestro Sanctus Spiritus ei apparuit dicens: "Securus ad draconem descende tu et duo presbyteri (presbyter,tri  Priester) , qui sunt tecum, cumque ad eum veneris, eum taliter alloquaris: 'Dominus noster Iesus Christus de virgine natus, crucifixus et sepultus, qui resurrexit et sedet ad dextram patris, hic venturus est iudicare (=um zu richten) vivos et mortuos. Tu ergo Satana, eum in hac fovea, dum venerit, exspecta.'

Ein Historiker berichtet über Marcus Antonius:

Octavius ab Antonio iterum abalienatus est, quod is repudiata Octavia sorore, Cleopatram Aegypti reginam duxisset uxorem: quae mulier cum Antonio luxu et deliciis certabat. Gloriata est aliquando se centies sestertium una cena absumpturam. Antonio id fieri posse neganti magnificam apposuit cenam, sed non tanti sumptus quanti promiserat.

Caesar, postquam per Ubios exploratores comperit Suebos sese in silvas recepisse, inopiam frumenti veritus constituit non progredi longius; sed, ne omnino metum reditus sui barbaris tolleret atque ut eorum auxilia tardaret, reducto exercitu partem ultimam pontis, 3quae ripas Ubiorum contingebat, in longitudinem pedum ducentorum rescindit.

Hac parte Galliae pacata totus  in bellum Treverorum et Ambiorigis insistit. Cavarinum cum equitatu Senonum secum proficisci iubet, ne quis civitatis motus exsistat. 

Erant Menapii propinqui Eburonum finibus, perpetuis paludibus silvisque muniti, qui uni ex Gallia de pace ad Caesarem legatos numquam miserant. Cum his esse hospitium Ambiorigi sciebat; item per Treveros venisse Germanis in amicitiam cognoverat. 

Caesar kam nach Afrika, um dort Krieg zu führen:

Kal. Ianuariis inde (castra) movit et pervenit ad oppidum Leptim, liberam civitatem et immunem. Legati ex oppido obviam veniunt, libenter se omnia facturos, quae vellet, pollicentur. Itaque centurionibus ad portas oppidi et custodiis impositis, ne quis miles in oppidum introiret aut iniuriam faceret cuipiam incolae, non longe ab oppido facit castra. Eodemque naves onerariae et longae nonnullae casu advenerunt.

Caesar hatte erfahren, dass die Belger zum Krieg rüsteten:

His nuntiis commotus Caesar duas legiones in citeriore Gallia novas conscripsit et inita aestate in ulteriorem Galliam misit.  Ipse ad exercitum venit. Senonibus (Senonen, gall. Stamm) reliquisque Gallis, qui finitimi Belgis erant,  imperavit, ut ea, quae apud Belgas gerantur, cognoscerent seque de his rebus certiorem facerent.  Hi constanter omnes nuntiaverunt manus cogi, exercitum in unum locum conducit.

Caesar beschreibt wieder ein fremdes Volk:

Sueborum gens est longe maxima et bellicosissima Germanorum omnium. Hi centum pagos habere dicuntur, ex quibus quotannis singula milia armatorum bellandi causa ex finibus educunt. Reliqui, qui domi manserunt, se atque illos alunt; hi rursus in vicem anno post in armis sunt, illi domi remanent. Sic neque agricultura nec ratio atque usus belli intermittitur.

Totam Galliam in tres partes divisam esse Caesar scribit. Sequanam et Matronam Gallos a Belgis dividisse legimus. Belgae fortissimi esse dicuntur, cum ab humanitate provinciae longissime absint. Qui cum finitimis populis frequenter bellum gerebant et omnes hostes finibus suis prohibebant.

Über den alten Cato schreibt Cornelius Nepos:

M. CATO, ortus municipio Tusculo adulescentulus, priusquam honoribus operam daret, versatus est in Sabinis, quod ibi heredium a patre relictum habebat. Inde hortatu L. Valerii Flacci Romam demigravit in foroque esse coepit. Primum stipendium meruit annorum decem septemque. Q. Fabio M. Claudio consulibus tribunus militum in Sicilia fuit. Inde ut rediit, castra secutus est C. Claudii Neronis, magnique opera eius existimata est (magni aestimare   hochschätzen) in proelio apud Senam, quo cecidit Hasdrubal, frater Hannibalis. 

De Hannibale, imperatore Carthaginiensium

Hamilcare vivo Hannibal puer Carthagine in Hispaniam profectus esse dicitur. Quem patre mortuo equitatui praefuisse constat. Denique patre mortuo imperatorem factum Saguntum expugnavisse et Romanis bellum intulisse Nepos nobis tradidit. Qui cum auxilo XXI elephantorum exercitum trans Alpes duxisset, in Italia exercitum Romanorum ad Trebiam vicit. Multis oppidis vastatis imperator Romanus ad imperatorem Carthaginiensium adiit, ut pacem faceret.

Hamilcarem Carthagine in Hispaniam proficiscentem hostias immolavisse constat. Qui filiolum interrogavit, utrum se in terram alienam ad bellum gerendum sequi vellet.l Hannibalem a patre petentem, ut secum in castra duceret, se numquam in amicitia cum Romanis futurum esse iurare iussit.

[1] Arion autem inter delphinas: Lesbius citharoedus optimus fuit. [2] Qui cum Tarento Corinthum cum multis opibus peteret et uideret sibi in mari tendi insidias a nautis, petit ut paululum cithara caneret. [3] Ad cuius sonum cum delphini conuenissent, se excussit supra unum et ita imminens uitauit periculum.

Aus den Carmina Burana: Ein Mädchen sehnt sich nach dem verschwundenen jungen Mann:

Floret silva nobilis

floribus et foliis.

Ubi est antiquus

meus amicus?

hinc equitavit,

eia, quis me amabit?

Mus et Leo

Circum leonem dormientem lascive discurrebant musculi, quorum unus in dorsum eius insiluit. Captus autem a leone experrecto excusavit imprudentiam gratiasque se ei habiturum esse pollicitus est, si vitae parceret. Leo, etsi erat ira commotus, ignovit tamen musculo precanti,et tam contemptam bestiolam dimisit incolumem. Paulo post, incautius praedam vestigans leo in laqueos incidit, quibus adstrictus rugitum maximum edidit. Accurrit musculus, cernensque vinculis detentum qui sibi

dudum vitam petenti concesserat, arrepsit ad laqueos eosque corrosit. Hoc modo cum leonem periculo liberasset, “Tibi,” inquit, “ludibrio eram, quasi nullum vicissim beneficium praestare possem; nunc scias etiam murem gratias referre posse.”

De caseo et corvo

Caeseus in rostro corvi pendebat ab alto, et Vulpes, cupiens caseum comedere, dixit Corvo: Quam bene cantabat pater tuus! Vellem audire vocem tuam. Corvus aperuit os suum et cantavit, et sic caseus cecidit, et vupes eum comedit.